Sau những giờ học căng thẳng trên lớp, trò chơi dân gian - văn hóa dân gian (TCDG) trong trường học sẽ là những “món ăn” bồi bổ tinh thần sảng khoái cho học sinh vì đó là một sinh hoạt văn hóa do nhân dân sáng tạo trong quá trình lao động, sản xuất và được lưu truyền tự nhiên, rộng rãi trong cộng đồng. Hướng đến mục tiêu “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, việc đưa TCDG vào trường học mang nhiều ý nghĩa thiết thực. Nó không chỉ góp phần rèn luyện sức khỏe, kỹ năng ứng xử hợp lý, văn hóa với các tình huống trong cuộc sống, thói quen và kỹ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm không sa vào những games trực tuyến bạo lực vô bổ đang tràn lan và các tệ nạn xã hội. Đặc điểm chung của TCDG được triển khai trong trường học là đơn giản, dễ chơi, dễ hòa nhập. Dù bất cứ nơi đâu, trong gia đình, tại trường học hay trên đường làng đều có thể tổ chức được các TCDG phù hợp. Nếu sân nhà nho nhỏ thì các em chơi ô ăn quan, chơi cờ, đánh chuyền, chặt cây dừa chừa cây mận, bắt ve…Nếu diện tích rộng hơn thì có thể chơi rồng rắn lên mây, đá cầu, trốn tìm, bịt mắt bắt dê… Ở những bãi cỏ lớn thì có thể tổ chức các trò cướp cờ, đánh đu, đá gà, chồng bông sen, cờ chém… Xét về chức năng giáo dục, TCDG có thể chia thành bốn nhóm: Loại trò chơi vận động như tập tầm vông, dung dăng dung dẻ, lò cò, bịt mắt bắt dê… giúp tăng cường sức khỏe, thể chất cho học sinh; loại trò chơi học tập, điển hình là chơi ô ăn quan giúp phát triển trí tuệ của trẻ em, dạy cho trẻ biết quan sát, tính toán; loại trò chơi sáng tạo là những trò chơi mà học sinh có thể tự làm nên những đồ vật bằng vật liệu trong thiên nhiên như làm chong chóng bằng lá dừa, nặn con trâu bằng đất sét, xếp lá dừa thành con châu chấu… Những trò chơi này giúp trẻ khéo tay, phát huy sáng kiến, năng khiếu thẩm mỹ cần thiết cho hiện tại và cả tương lai sau này. Cuối cùng, loại trò chơi mô phỏng là những trò chơi mà trẻ bắt chước cách sinh hoạt của người lớn như làm nhà, nấu ăn, mua bán… Trong khi chơi, trẻ thi nhau xem ai làm đúng, làm đẹp, làm nhanh hơn và thật sự hóa thân, nhập vai. Nhờ đó, trẻ học được cách ứng xử của người lớn để chuẩn bị làm người sau này… Vấn đề đặt ra là các trường học cần phải nghiên cứu, tìm tòi biện pháp nhằm khơi gợi sự hứng thú cho các em khi đến với các TCDG. Do có khoảng cách về lịch sử nên nhiều TCDG tuy được khôi phục song các em sẽ chưa thể thật sự hiểu hết ý nghĩa của chúng. Với ý nghĩa to lớn đó, việc đưa TCDG vào trường học cũng như việc tìm hiểu vốn văn hoá dân gian từ nghệ thuật chèo, hoạt động ngoại khóa có vai trò quan trọng.
Chương trình ngoại khoá của tổ Ngữ văn hôm nay cũng nhằm những mục đích nói trên: hiểu rõ hơn các trò chơi dân gian và nghệ thuật sân khấu chèo truyền thống - ngẫm xưa hiểu nay. Bởi lẽ, bản sắc văn hóa Việt kết tinh trong văn hóa dân gian, tinh hoa văn hóa dân gian hội tụ trong trò chơi dân gian và chiếu chèo ngay ở làng quê bình dị, ngay giữa đời sống hàng ngày, dưới gốc đa - bến nước - sân đình…
Xin chân thành cảm ơn các thầy cô cùng toàn thể các em học sinh.